Een indruk van een van de drukst bevaren kanalen van de wereld het Cho Gaokanaal. De binnenvaartwaterweg verbinding tussen Saigon en de Mekong. Foto: Jos Hubens.
Een onvergetelijk moment van de maritieme studiereis in Vietnam was het bevaren van het Cho Gaokanaal. Dit kanaal is van groot sociaal-economisch belang en is de enige binnenvaartroute tussen de Mekongrivier en de Saigonrivier waaraan de grote zeehavenstad Ho Chi Minh (Saigon) is gevestigd. De slagader van Saigon voor de binnenvaart.
Jos Hubens, ambassadeur De Binnenvaart
Het kanaal is 28,5 kilometer lang en 30 meter breed. De vaarweg is tussen 1876 en 1877 volledig met de hand gegraven in opdracht van de Franse staat, want destijds was Vietnam een protectoraat van Frankrijk. Het kanaal werd ingehuldigd op 10 juli 1877 en is vernoemd naar de toenmalige Gouverneur van Cochinchine en Franse admiraal Victor Auguste Duperré (1825-1900).
In de beginperiode van de Franse overheersing was de aansluiting van Saigon op de Mekongdelta vrij beperkt. Pas door het verbinden in 1877 van Saigon met de rivierhavenstad My Tho, gelegen aan de Mekong op kilometer 66, via het Duperrékanaal werd de Mekongdelta definitief opengelegd.
De reisduur halveerde: van zestien uur over open zee naar acht uur via het beschutte en veilige kanaal. In 1913 baggerde de Franse overheid het kanaal nog uit. Het Duperrékanaal werd grotendeels gebruikt om rijst te vervoeren voor de export.
Kanaal
Het vroegere Duperrékanaal en het huidige Cho Gaokanaal was en is een drukbevaren kanaal. Men spreekt wel van 1400 à 1800 schepen per dag die het kanaal bevaren. Door de vele scheepsbewegingen storten de taluds steeds weer opnieuw in waardoor ondieptes ontstaan. Daarom werden door de jaren heen vele reparaties, verdiepingen en verbredingen uitgevoerd.
Maar het binnenvaartverkeer blijft maar toenemen en steeds opnieuw is het kanaal niet toereikend voor de vele schepen. De verkeerscongestie is zo groot dat filevaren in beide richtingen van het kanaal het geval is. Daarbij vinden er veel aanvaringen plaats door het op- en voorbijlopen van de schepen onderling, wat wij met eigen ogen hebben kunnen aanschouwen. Met daarbij een kakofonie van scheepshoorns.
Grotere, diepere schepen gaan voor anker bij de rivieren Tiên en Vam Cõ in afwachting van het getij dat door het kanaal loopt. De Vietnamese regering heeft onlangs besloten 43,1 miljoen dollar uit te trekken om het Cho Gaokanaal te upgraden en te verbreden naar 80 meter en te verdiepen naar vier meter.
Binnenvaart
Er is veel diversiteit van schepen in Vietnam, schepen van circa 100 ton tot 3000 ton. Heel veel rivierzand wordt vervoerd door beunschepen die rijen dik ten anker liggen te wachten op belading door een van de vele kraanschepen die werkelijk overal op de rivieren liggen te baggeren. Pontonduwbakjes van circa 1000 ton, waarop het zand wordt geladen, worden door kleine duw- en sleepbootjes, geladen geduwd en ledig gesleept op kruisdraadjes.
Kleine houten scheepjes geladen met rijstvlies, die een V-vormige deklast hebben die breder is dan het scheepje zelf. Grote drogeladingschepen uitgerust met schuifluiken, met bijna altijd de stuurhut op het voorschip geplaatst en de woning op het achterschip. Zij vervoeren voor 30 procent rijst en ook veel vismeel. Het Cho Gaokanaal is dan ook vernoemd naar het aan het kanaal gelegen rijsthandelscentrum Cho Gao, die aan het einde van de achttiende eeuw hier is gevestigd.
Al deze schepen zijn niet voorzien van marifoon, radar en AIS. Wel hebben deze schepen twee drakenogen op de kop van het schip geschilderd, het symbool van kracht. Bij de nieuwere schepen zijn deze drakenogen vervangen door ankerkluizen waarin de ankers hangen. De diepgang van de schepen is vanzelfsprekend verschillend, de grootste diepgang is vier meter. Grote tankschepen varen ook in Vietnam en hebben de stuurhut op het voor- of achterschip en sommige zijn uitgerust met kleine zee/jachtradar, maar geen AIS.
Containerschepen zijn er in alle soorten en maten: van twee teu’s naar vijf teu’s breed en hoog. Binnenvaartschepen met een capaciteit van wel 400 teu hebben wij gespot. Containerterminals langs de rivieren en kanalen zijn veelal nog primitief geoutilleerd met eenvoudige hijskraantjes zoals wij die kennen aan boord van zelf lossende zeeschepen.
Vietnam heeft ongeveer 26.500 kilometer aan bevaarbare waterwegen. Er zijn meer dan 170 duizend schepen in de binnenvaartvloot van Vietnam. Veel schepen daarvan zijn zeer kleine schepen, maar grotere en gespecialiseerde schepen groeien snel in aantal. De vooruitzichten voor Vietnam zijn gunstig en daarmee zal het transport over de binnenwateren alleen maar toenemen.
