De tijd vliegt, is het gevleugelde gezegde. Maar terugbladerend door het nieuws van de afgelopen maanden is het soms moeilijk te bevatten hoe veel er gebeuren kan in een jaar tijd. Ellen Lengkeek maakte dit overzicht van het belangrijkste en opmerkelijkste nieuws van 2021.

JANUARI

1. Mooi begin van nieuw jaar
Boskalis in Papendrecht start het jaar met een mega-klus in het vooruitzicht. Het tekende twee weken daarvoor voor de grootste baggerklus ooit: het belandbaar maken van een stuk zee voor de nieuwe luchthaven van Manilla. Er is een bedrag van anderhalf miljard euro mee gemoeid. De nieuwe luchthaven moet aardbevingen, orkanen en stijging van de zeespiegel kunnen doorstaan.

2. Tumult rond een nieuwe richtlijn voor beroepskwalificaties in de binnenvaart, terwijl er al jaren personeelsgebrek is. Aan de opleidingen tot matroos of kapitein worden hogere eisen gesteld. Ook wordt snel duidelijk dat de binnenvaart dit jaar te maken krijgt met hogere onkosten, zoals veel branches door onder meer de pandemie.

FEBRUARI

1. Groene steun
De subsidiemaatregel verduurzaming binnenvaart tot 2025 is geopend, tot vreugde van de binnenvaartbranche. Daarmee krijgt ook de Green Deal meer impact.

‘2. Biobijmenging doorvoeren te abrupt’
Nederland moet niet het braafste jongetje van de klas willen zijn in Europa, betogen tegenstanders van de plannen van het rijk om nu verplicht bijmengen van biobrandstoffen voor binnenvaartschepen in te voeren. Branche-breed leven bezwaren. De Algemeene Schippers Vereniging heeft veel kritiek. ‘Onze scheepsmotoren vallen stil, we worden opgezadeld met hoge schadeposten’. Het is het begin van een discussie die het hele jaar doorgaat.

MAART

1. 4 miljoen containers
Het Havenbedrijf Rotterdam gaat flink investeren in de Amaliahaven. Dat betekent dat op de Maasvlakte nog eens 4 miljoen containers extra kunnen worden opgeslagen. Dat is nodig nu we veel meer via internet bestellen.

2. De patrouilleschepen in de grote havens worden verduurzaamd. In Antwerpen werd trots de veel zuinigere en schonere PO1 in gebruik genomen, gemaakt door Kooiman Marine Group in Zwijndrecht.

APRIL

1. Ontregeld
Door de coronacrisis is de containerzeevaart ontregeld. Een recordaantal zeeschepen arriveert te laat op de terminals. De binnenvaart heeft er flink last van en levert te laat aan de klant. Vertragingen houden het hele jaar aan.

2. Buiten dienst
De Antwerpse Royerssluis is vanaf nu vier jaar buiten dienst. Een aanvaring door een duwbakcombinatie heeft dat versneld. In juni wordt begonnen met de bouw van een nieuwe schutsluis, die nu een eeuw oud is. Pas in 2025 kan de scheepvaart er weer door.

3. Treinen te water
Opnieuw vonden er dit jaar tal van bijzondere transporten plaats. Zoals deze gedeeld door Theo Pouw Groep uit Utrecht. Het beeld werd vastgelegd door Geert van Someren. ,,Even denk je bij een snelle blik op de rivier, dat je een luchtspiegeling ziet’’, aldus Geert. Het schip met de treinstellen passeert hier Bolnes en ging op weg van Amsterdam naar Vlaardingen waar ze zijn gesloopt.

MEI

1. Binnenvaartondernemers hebben opnieuw bezorgd bij het ministerie aan de bel getrokken over de verplichte bijmenging van FAME. De bijmenging van de biobrandstof in gasolie is schadelijk en niet veilig, stelt schippersorganisatie ASV. Ook de BOVAG-afdeling Energiesystemen en Revisie (voorheen VIV), spreekt van een ‘sluipmoordenaar’.

2. Zandtransporten
Zand, zand en zand. Liefst drie volle voetbalstadions maatje De Kuip zijn er nodig voor alleen al de aanleg van de nieuwe A16. Ook de vele nieuwbouwprojecten hebben zand nodig. De binnenvaart vaart er wel bij en vervoert het zand uit het Markermeer en de Noordzee naar onder meer de Rotterdamse regio. (foto E. Lengkeek)

JUNI

1. Eindelijk meer ligplaatsen
Duitsland is begonnen met de aanleg van tientallen ligplaatsen voor de binnenvaart op de Rijn. Jarenlang werd ook door BLN al op het gemis daarvan gewezen. Meer schippers kunnen zo terecht in Keulen, Emmerich en Kalkar.

2. Vaccinaties zeevarenden
Nederland gaat alle zeevarende vaccineren tegen het coronavirus. Iedereen die werkt op een schip van Nederlands eigendom of onder Nederlandse vlag komt volgens minister Van Nieuwenhuizen en De Jonge nu vlot aan de beurt. Een bijzondere primeur voor ons land. Annet Koster, directeur KVNR, die eerder al een lans brak om zeevarenden te kunnen laten reizen is er dolblij mee.

JULI

1. Innovaties op het water
Binnenvaart, short sea en zeevaart zijn druk bezig met duurzame innovaties nu de klimaatdoelen zijn vastgelegd. Scheepsbouwer Damen start een pilot met luikenbouwer Blommaert Aluminium en zonne-energie specialist Wattlab. Zij brachten een binnenvaartschip met zonnepanelen in de vaart. Per luik kan rond de 2900 kilowatuur aan zonne-energie per jaar worden opgewekt. Op zee varen inmiddels ook de eerste schepen met ‘zeilen’ en vleugels waardoor minder brandstof nodig is.
(foto Econowind/Wattlab)

2. Plezierjachten zijn in coronatijd niet aan te slepen en dat is merkbaar op de rivieren. De beroepsvaart ziet nóg meer recreatievaart die de vaarregels aan de laars lapt. Ook veiligheidscampagne Varen doe je Samen! krijgt signalen dat het opmerkelijk drukker is. Waakzaamheid is nog meer geboden.

AUGUSTUS

1. Puinruimen
Behalve voor veel verdriet hebben de overstromingen in het zuiden van het land ook voor een ongekende hoeveel schade en rommel gezorgd. Het water in Limburg, België en Duitsland heeft tijdens de overstromingen in juli met z’n enorme kracht een enorme berg spullen met zich meegetrokken. Bij het zakken van het water werd de enorme puinhoop zichtbaar: koelkasten, heel veel kliko’s, huisraad, knuffels van kinderen, kleding, campingspullen en ontzettend veel drijfhout en boomstammen waar ook de binnenvaart en sluizen last van hebben.

SEPTEMBER

1. Corona-drama in haven
Eén coronabesmetting bij een havenmedewerker in Ningbo-Zhoushan, één groot drama als gevolg. Zes dagen later lagen er al 141 containerschepen te wachten bij de Chinese containerhavens en worden de gevolgen van deze opstopping duidelijk deze maand: forse vertragingen en heel veel schade voor ondernemers.

2. Teleurstelling begroting
Het Centraal Overleg Vaarwegen wil dat er veel meer wordt geïnvesteerd in vaarwegen, om het achterstallig onderhoud weg te werken. De Miljoenennota valt wat betreft flink tegen voor het COV. Zeker ook omdat het goederenvervoer over water tot 2040 fors groeit. Bij veel sluizen regent het klachten over storingen. Tot 2025 heeft de Rekenkamer een jaarlijks tekort van 400 miljoen vastgesteld voor onderhoud aan de vaarwegen.

3. Spectaculair op batterijen
Met de komst van de Alphenaar is het batterijvaren definitief een feit in de binnenvaart. Het schip pendelt voor Heineken op groene stroom (lithium lon batterijen) tussen Alphen en Moerdijk.

OKTOBER

1. Green Award, dat bijdraagt aan verduurzaming van de maritieme sector voor zowel zee- als binnenvaart, bestaat tien jaar. Mede om die reden werd de uitreiking van het milieucertificaat aan bevrachter Burando Barging in Rotterdam voor het nieuwe Stage V mts Lynsey, extra feestelijk aangepakt.

Intussen gaat het de haven van Moerdijk voor de wind. Het havenbedrijf zit positief in de cijfers, heeft een belangrijke rol naar het achterland en verduurzaamt.

2. Roestbacterie
North Sea Port en Rijkswaterstaat doen samen met de Vlaamse overheid onderzoek naar de ‘roestbacteriën’ in het kanaal Gent-Terneuzen. De bacteriën veroorzaakten versnelde roestvorming op enkele jachten in de kleine jachthaven van het Vlaamse Zelzate. Voor een grote haven zoals Rotterdam is het een bekende zaak en geen reden tot ongerustheid. Daar is microbiologische corrosie onder controle.

NOVEMBER

1. Opluchting: geen bijmenging
De regering beslist anders over bijmenging van biobrandstof voor de binnenvaart. Er is meer onderzoek nodig om dit haalbaar, betaalbaar en veilig te doen. De Stichting Koninklijk Nederlands Normalisatie Instituut doet meer onderzoek.

2. Walstroom bevorderen
Door instemming van de Europese Raad van Ministers met het verzoek van Nederland om walstroom fiscaal te stimuleren, is de belastingkorting op walstroom ingegaan. Gebruik van walstroom moet daarmee aantrekkelijker worden ter verbetering van de luchtkwaliteit en reductie van emissies door schepen die afgemeerd aan de kade liggen in havens. Het is het gevolg van de Green Deal Zeevaart, Binnenvaart en Havens.

DECEMBER

Treurig record
De hoeveelheid in beslaggenomen cocaïne, met name in de grote havens verstopt in containers, bereikt dit jaar een record. Net als het aantal aanhoudingen van uithalers, die de partijen drugs uit de zeecontainers moeten halen. De teller komt boven de 60 duizend kilo cocaïne. Alleen al in Rotterdam zijn tegen de 460 aanhoudingen verricht.