Port of Amsterdam, Port of Rotterdam (Botlek-gebied), Zeeland, Gelderland en mogelijk Groningen Seaport zijn aangewezen als locaties voor ontgassingsinstallaties. Er moeten vijf tot tien installaties komen, omdat varend ontgassen deze zomer wordt verboden op veel plaatsen.
• Ellen Lengkeek
Dat heeft minister Harbers van Infrastructuur en Waterstaat bekendgemaakt in een Roadmap Varend Ontgassen. Daaraan is meegewerkt door de Inspectie leefomgeving en Transport (ILT), Interprovinciaal Overleg (IPO), Omgevingsdienst NL (ODNL), Havenbedrijven Verladersorganisaties CTGG, Vemobin, de Vereniging van tankopslagbedrijven (VOTOB) en Koninklijke Binnenvaart Nederland (KBN).
Een verbod op varend ontgassen gaat op 1 juli in. Op die dag zal de ILT handhaven op het varend ontgassen van de stoffen die in het verbod zijn opgenomen. Daarmee komt een einde aan een discussie van ruim tien jaar. Nederland zette al in 2013 in op een verbod. In 2017 besloot een aantal Europese lidstaten het te verbieden, maar deze wijziging van het verdrag moest nog wel door de lidstaten worden geratificeerd.
Hoe dan ook
Zwitserland is het laatste in het rijtje, maar voor Nederland is de stap gezet. Als Zwitserse ratificatie, als laatste van de lidstaten om dit proces te doorlopen, onverhoopt niet voor 31 december 2023 (nog niet bekend bij het ter perse gaan van deze krant) is voltooid zal het verbod op stoffen genoemd in fase 1 hoe dan ook in Nederland van kracht worden per 1 juli, op grond van nationale wetgeving (het Scheepsafvalstoffenbesluit).
,,De beslissing van Nederland om een verbod in te stellen om fase 1 en fase 2 te versnellen leidt tot een situatie waarin het NL-regime strenger is dan in overige lidstaten, tot fase 2 van het CDNI in alle verdragstaten in werking treedt. De overige verdragstaten hebben begrip voor de Nederlandse positie, maar vragen aandacht voor mogelijke nadelige effecten zoals ‘ontgassingstoerisme’ naar het buitenland’’, schrijft de minister ook.
Moerdijk
Het aanwijzen van locaties is een belangrijke stap, omdat de tankvaart anders in de problemen komt. Ook kunnen op deze plekken de installaties worden opgeschaald, aldus de minister, als meer stoffen in de toekomst worden verboden om te verdampen in de open lucht.
Ook ATM in Moerdijk, waar schepen terechtkunnen bij de enige vaste locatie in Nederland, breidt zijn ontgassingsinstallatie flink uit. Het bedrijf bouwt aan een nieuwe kade en derde ontgassingslijn.
Er vinden in het ARA-gebied 55 duizend scheepsbewegingen plaats op jaarbasis, staat in de Roadmap. Circa 4500 tot 5500 schepen moeten nu jaarlijks ontgast worden voordat nieuwe lading ingenomen kan worden. Die schatting maken de sector en adviesbureau CE Delft. Het aantal ongecontroleerde ontgassingen kan door dedicated en compatibel varen teruggebracht worden met 40 tot 50 procent volgens een schatting van brancheorganisatie KBN.
Twee fases tegelijkertijd: om deze stoffen gaat het
Het gaat om Tabelstoffen in het CDNI-verdrag. In tabel I gaat het om stoffen zoals benzine, benzeen en mengsels met meer dan 10 procent ethanol. Tabel II bevat een verbod op het ontgassen van onder andere ruwe aardolie, ontvlambare vloeistoffen en koolwaterstoffen met meer dan 10 procent benzeen. Deze twee fases worden gecombineerd omdat een groot deel van de stoffen uit fase 1 al bijna niet meer varend ontgast wordt. De markt is, onder druk van milieuwetgeving, al eerder overgegaan naar dedicated transport, schepen vervoeren dan geen andere lading dan bijvoorbeeld alleen benzine, waardoor er niet ontgast hoeft te worden.
