Plezierjachten zijn in coronatijd niet aan te slepen en dat is merkbaar op de rivieren. De beroepsvaart ziet nóg meer recreatievaart die de vaarregels aan de laars lapt. ‘Er zijn allerlei onkundige schippers op het water die de regels niet kennen, het is nog gevaarlijker geworden.’

Claudia Langendoen

Er gaat een filmpje rond onder beroepsschippers. Dat is half juni gemaakt vanaf een binnenvaartschip, daags voordat de eerste tropische dag in Nederland een feit was. Te zien zijn drie recreatiejachten die op een rij blijven varen en daarmee de doorvaart afsluiten voor het binnenvaartschip dat achter hen vaart. Eén schip vaart keurig rechts, de andere twee houden echter stuurboordzijde totaal niet aan. Een scheepstoeter klinkt, maar het tweetal vaart stoïcijns door.
Is het onkunde of brutaliteit? Dat is gissen. Feit is dat het een levensgevaarlijke situatie is, veroorzaakt door schippers die zich niet aan de vaarregels houden. En dat is er in coronatijd niet beter op geworden, betoogt woordvoerder Sunniva Fluitsma van de Algemeene Schippers Vereeniging (ASV). ,,Er zijn allerlei onkundige schippers op het water en dat zijn er duidelijk meer, nu men als gevolg van de coronabeperkingen minder reismogelijkheden heeft. Het is altijd raak, maar er komen bij ons momenteel opmerkelijk veel berichten over gevaarlijke situaties binnen. Zoals over recreatieschippers die niet achterom kijken en kennelijk niet weten dat je rechts moet blijven varen.’’

Nieuwkomers
Ook veiligheidscampagne Varen doe je Samen! krijgt signalen dat het opmerkelijk drukker is, reageert woordvoerder Sjoerd van der Helm. ,,We krijgen dat onder andere terug van verkeersleiders. Dat klinkt ook logisch, want mensen zoeken andere vormen van recreatie en je hoort dat er bijna geen boot meer te koop is.’’

Corona zorgt voor meer pleziervaart

Van der Helm doelt op het feit dat plezierboten al twee jaar niet aan te slepen zijn en dat verkopers en verhuurders van plezierjachten zeer goede zaken doen. Onder de kopers en huurders bevinden zich logischerwijs nieuwkomers op het water.
Varen doe je Samen! geeft aan dat het naast de reguliere activiteiten ook deze categorie specifiek probeert te bereiken. Zo krijgen bijvoorbeeld watersporters die voor het eerst het water opgaan een informatiepakketje met tien gouden tips voor een veilige vaart onder de neus gedrukt. Dit wordt via partners in het samenwerkingsverband verspreid. ‘Vaar zoveel mogelijk aan de rechterkant (stuurboordkant)’, is daarop bijvoorbeeld te lezen. En: ‘Blijf uit de dode hoek van vrachtschepen’, ‘Geef beroepsvaartuigen de ruimte’ en ‘Dring bij bruggen en sluizen niet voor’.

on tour
Stewards die Rijkswaterstaat op drukke sluizen inzet om de recreatievaart te assisteren, bieden dit jaar ook de Vaarbewaarkaart van Varen doe je Samen! aan passanten aan. Daarop staat uitleg over verkeerstekens en vaartips. En zo’n tachtig ambassadeurs van Varen doe je Samen! geven door het hele land voorlichting over veilig varen en een goede reisvoorbereiding. ,,Hiermee gaan we komende zomer on tour om recreanten te bereiken’’, aldus Van der Helm.
,,Via onze Facebook-groep proberen we ook het gesprek op gang te houden tussen beroeps- en de recreatievaart. En we delen beeldmateriaal van gevaarlijke situaties.’’ Zoals recent van een satellietfilmpje dat begin vorige maand werd verspreid vanaf de Regionale Verkeerscentrale in Dordrecht, waarop een motorjacht niet stuurboordzijde hield, waardoor het rakelings langs twee tegemoetkomende schepen voer.

Zwemmers
Maar natuurlijk kan niet iedereen worden bereikt. De beroepsvaart houdt dan ook intussen het hart vast. ,,We begrijpen dat mensen graag het water op gaan, maar men moet beseffen dat onze schepen niet in staat zijn om bij onverwachte situaties snel te manoeuvreren’’, benadrukt Fluitsma. ,,Plezierjachten worden bovendien groter en groter. En we merken dat watersporters vaker een arrogante houding aannemen. Zo van: je zoekt het maar uit, wij mogen hier ook zijn, ook al is dat levensgevaarlijk.’’
Om maar te zwijgen over zwemmers die gevaarlijke stunts uithalen en bijvoorbeeld plotseling in de rivier opduiken. ,,Vorig jaar augustus nog zagen we zelf hoe iemand bij Gorinchem de Waal dwars overzwom. ,,Daarmee levert een zwemmer zich over aan het toeval of het goed gaat of niet. Zesbaks duwstellen zien zo’n zwemmer echt niet en je kunt nooit snel genoeg wegzwemmen. Als we bovendien, zoals in dit geval, de politie waarschuwen, geeft er niemand thuis. Dat maakt het er allemaal niet makkelijker op. We zijn in vergelijking met de weg nog altijd een harstikke veilige sector, maar met dit soort capriolen in combinatie met de gevaarlijke situaties die recreatieschepen veroorzaken, wordt het natuurlijk steeds moeilijker om die veiligheid op de binnenwateren te garanderen.’’