De beroepsbinnenvaart is zijn Rijnhaven in Rotterdam kwijt. Projectontwikkelaars en gemeente hebben het watergebied volledig ‘geannexeerd’ voor nieuwbouw en ook aan de verderop gelegen Maashaven wordt geknabbeld. Symbool voor de veranderingen: een felgekleurde neushoor

Ellen Lengkeek

Wat vaart daar nou? Het was zondermeer een opvallend gezicht toen kunstenaar Joep van Lieshout onlangs zijn kunstwerk, een vijf meter grote, rood-oranje neushoorn, met een boot vanaf de Keilehaven over de Maas naar de Rijnhaven vervoerde. Daar staat het nu op de ‘voorplecht’ van ‘s werelds grootste drijvende kantoor van het Global Center on Adaptation dat bedrijven en overheidsinstellingen helpt om zich aan te passen aan de klimaatveranderingen.
Het gaat hard nu met de ooit voor de beroepsvaart gegraven Rijnhaven. Het was een levendige en een van de oudste havens op de zuidoever van de Maas in Rotterdam (daterende van 1887) en 28 hectare groot. Met het verdwijnen van de zeeschepen, overslag, binnenvaart en de pakhuizen is het nu volledig van zijn oorspronkelijke functie ontdaan. Daarom ook vond de Algemeene Schippers Vereeniging het jaren geleden al logisch dat in deze ‘stille overgebleven plas’ een gepland getijdenpark voor bewoners werd aangelegd. En niet in de Maashaven waar binnenvaart nog volop aan het werk is. Er is anders beslist. Het recreatiepark komt er in de Maashaven en de Rijnhaven gaat nu ook definitief op de schop.
De aanleg van het Dobberend Bos, dat overigens nooit echt tot wasdom kwam, van kunstenaar Jorge Bakker was al het begin voor die metamorfose. Inmiddels hebben de wethouders Bas Kurvers (VVD, bouwen en wonen) en partijgenoot Bert Wijbenga (buitenruimte) het startsein gegeven voor het baggeren van de Rijnhaven voor onder meer nog meer woningen en vooral ook groen. Boskalis uit Papendrecht is de opdracht gegund om de haven uit te baggeren en daarna moeten er woontorens met 2500 appartementen, een park en strandje komen.

Boe-geroep
Meerdere (kleine) havens binnen Rotterdam krijgen de komende jaren andere functies nu veel scheepsbewegingen naar de Maasvlakte zijn teruggedrongen en de binnenvaart straks ook meer als permanente shuttlevaart wordt ingezet. Daar gaan nog wel jaren overheen.
Tekenend voor functieveranderingen is ook de drijvende koeienboerderij in de haven om zo gezond voedsel dichter bij steden te brengen met minder vervoer. Het leidde pas tot een relletje nadat de Duitse dierenbescherming de boerderij in de Merwehaven dieronvriendelijk noemde en opriep tot een boycot van de producten. Er kan onder meer ter plekke yoghurt, melk, eieren en ook T-shirts worden gekocht. Ook de Partij voor de Dieren is tegen de drijvende boerderij waar eerder twee koeien in het water vielen en door de brandweer moesten worden gered.
Minge van Wingerden van de boerderij, verwerpt de kritiek en zegt dat het welzijn van de dieren voor alles gaat. De koeien hebben geen last van het geschommel op het water en maken het goed, verzekert ze. ,,De Wageningen Universiteit heeft onderzocht waar koeien blij van worden. Dat is van voldoende ruimte, een flexibele vloer voor hun gewrichten en natuurlijk voldoende eten en drinken. Dat is precies wat wij ze bieden. De koeien mogen bij goed weer ook in ons weiland’’, zei ze eerder tegen Maritiem Courant.