COLUMN
René Overveld
René heeft ruime ervaring op diverse soorten tankschepen met een breed vaargebied. Hij was fleetmanager en later safety manager bij een grote tankvaartbevrachter met een eigen vloot. Daarnaast vertegenwoordigt hij het internationaal varend bedrijfsleven als voorzitter van de commissie Environment and Safety van het Inland Waterway Transportplatform (IWT) en is hij onder andere voorzitter van het Platform Zero Incidents.
Het European Barge Manual
Leerde je vroeger het vak aan boord door de dingen gewoon te proberen en te doen of aangeleerd te krijgen door de schipper of de stuurman, tegenwoordig vind je zeker aan boord van tankschepen een macht aan procedures en werkinstructies.
Op zich is dat niet zo vreemd, want de schepen zijn in de loop der jaren complexer geworden en uitgerust met allerhande nieuwe en complexere technieken. Ook wordt er tegenwoordig anders naar incidenten gekeken. Kon je vroeger een kleine olie-morsing nog afhandelen met een telefoongesprek, tegenwoordig moet er een grondig incidentenonderzoek uitgevoerd worden waarbij in ieder geval de ‘root cause’ duidelijk moet zijn. Van daaruit moeten dan de benodigde corrigerende maatregelen opgesteld worden, de ‘lessons learned’. Als het verkeerd wil, kun je nog een retourtje Londen boeken om alles op kantoor van één van de oil-majors goed uit te leggen.
Dat heeft ertoe geleid dat iedere eigenaar, reder of bevrachter zijn eigen safety managementsysteem heeft.
Toch vindt iedereen in de scheepvaart deze procedures vaak onnodig en afleidend van het echte werk. Wel vinden we het normaal dat als we in een vliegtuig stappen, dat de piloot eerst een hele checklist afwerkt voordat hij ons naar onze vakantiebestemming vliegt.
In de scheepvaart hebben we de Internationale Safety Guide for Inland Navigation Tankbarges and Terminals: ruim 650 pagina’s met procedures en werkinstructies. Een naslagwerk dat zeker aan boord echter niet of weinig gebruikt wordt door de bemanning.
Een aantal jaren geleden heeft een aantal binnenvaartondernemers vanuit Koninklijke BLN de handen ineen geslagen met het opzetten van een European Barge Manual voor de binnenvaart. Het werk tussen de kofferdammen is in de regel overal hetzelfde. Of je nu een flens vastdraait op schip A of op schip B, hij moet gewoon vast en iedereen doet dat op dezelfde wijze. Dan moeten de procedures toch ook gelijk zijn?
Inmiddels zijn we aan versie twee van het EBM bezig. Het is een volwaardig en uniform manual voor de tankvaart dat op veel schepen gebruikt wordt. Het is beschikbaar in drie talen en via een website te bereiken. Het beschikt over toegankelijke en heldere procedures, werkinstructies en checklijsten. Het wordt regelmatig up-to-date gehouden en kan geïntegreerd worden in het eigen kwaliteitsmanagementsysteem.
