Overzicht over het Straatsburgdok. Foto: Lantis.

In mei start bouwheer Lantis met de werken aan de Kanaaltunnels in Antwerpen. Deze tunnels verbinden het toekomstige Oosterweelknooppunt ter hoogte van het Noordkasteel met de verdiepte Ring. De bouw brengt heel wat veranderingen met zich mee voor de scheepvaart. De nieuwe verkeerssituatie kan uitgetest worden met een vaarsimulator bij Naval Inland Navigation in Halsteren en de Brabo Academy in Antwerpen.

Matthias Vanheerentals

Aangezien de tunnels in een bouwkuip in het Albertkanaal worden gebouwd zal het kanaal in de werfzone straks heel wat smaller worden. Daardoor zal de scheepvaart over één in plaats van twee ‘vaarrichtingen’ beschikken. Om de scheepvaart vertrouwd te maken met deze bijzondere situatie ontwikkelden Lantis, De Vlaamse Waterweg en Port of Antwerp-Bruges een vaarsimulator die de toekomstige situatie nabootst. Bedoeling is dat schippers hier leren hoe ze veilig over de versmalde vaarweg kunnen navigeren.

Volgens Erik Vermeiren, omgevingsmanager van Lantis, is het belangrijk om de schippers te trainen. Er zijn immers veel aandachtspunten en knelpunten om rekening mee te houden. ,,We laten schippers kennismaken met wat ze kunnen meemaken. Je kan er een aantal weerssimulaties in doen, zoals regenval, sneeuw, wind, tegenwind. De wind is het meest bepalend. Daarop moet je anticiperen. Ook de maximumsnelheid van acht kilometer per uur voor de schepen is belangrijk voor de veiligheid. Dat wordt ook in real-time gemonitord. Zo komen we tot konvooien van tien schepen die op nautische criteria worden samengevoegd. Ook de pleziervaart wordt daar mee in voorzien. Veiligheid is het belangrijkste.’’

Er zijn al negentig schippers ingeschreven. Tot midden juni 2024 kunnen schippers zich inschrijven om gratis de fases van de bouwwerken in de vaarsimulator uit te proberen.


De vaarsimulator. Foto: Lantis

Veiligheidsmaatregelen
Er is nog een aantal veiligheidsmaatregelen getroffen in de aanloop naar de start van de bouwwerkzaamheden aan de Kanaaltunnels. Zo zijn de de Vessel Traffic Services (VTS) op het Albertkanaal uitgebreid. De VTS volgt het scheepvaartverkeer in de haven van Antwerpen en bezorgt informatie en advies aan schepen over risico’s, weer en navigatie. Daarnaast

organiseert Port of Antwerp-Bruges passageplanning. Deze regelt via verkeerslichten aan communicatietorens de doorvaart van schepen. Als schepen de Oosterweelwerken willen passeren, moeten ze dit op voorhand aanvragen. Op de plaats waar de bouw van de Kanaaltunnels het Albertkanaal vernauwt, passeren schepen in konvooi in afwisselend eenrichtingsverkeer. Verder zijn mobiele radarunits ontwikkeld, camera’s geïnstalleerd en signalisatieborden aangebracht.

De Kanaaltunnels maken, samen met de Scheldetunnel en het Oosterweelknooppunt, de Ring rond Antwerpen rond. De Kanaaltunnels starten in het Amerikadok en lopen onder het Albertkanaal. In tegenstelling tot de Scheldetunnel, waarvan de onderdelen in een bouwdok in Zeebrugge worden gemaakt, worden de Kanaaltunnels ter plaatse gebouwd. Op de smallere vaarweg is vanaf mei slechts éénrichtingsverkeer mogelijk.