Een tekort aan wachtplaatsen voor kegelschepen dreigt in de haven van Amsterdam, nu tankers met gevaarlijke stoffen niet langer mogen aanmeren bij het voormalige ADM-terrein in de stad.
Nijpend is de situatie nog niet direct, maar geruststellend is het verlies aan wachtplaatsen evenmin voor de tankvaart, zo merkt het Havenbedrijf Amsterdam. Schippers van tankers trekken er bezorgd aan de bel. ,,We begrijpen dit en delen die zorgen’’, meldt een woordvoerster van het Havenbedrijf. ,,Er is een zeer vervelende situatie ontstaan nu kegelschepen sinds 6 oktober helaas niet meer kunnen afmeren in de ADM-haven. Met het verlies van die afmeerfaciliteit in het ADM-water is het aantal wachtplaatsen met veertien plekken afgenomen.’’ Zodoende zijn er niet langer veertig, maar zesentwintig plekken beschikbaar voor tankers die gevaarlijke stoffen vervoeren.
Conflict
Dat is het gevolg van een voortslepend conflict tussen het Havenbedrijf en de nieuwe eigenaar van het ADM-terrein, havenonderneming Larendael Participaties. De ligplaatsen zijn voor zo’n twintig procent gesitueerd in het water behorende bij het ADM-terrein, waardoor de achtersteven van afgemeerde schepen in ADM-gebied liggen. De andere tachtig procent van het water behoort toe aan het Havenbedrijf. Het gaat om openbare wachtplaatsen waar kegelschepen mochten afmeren voor of na een bezoek aan een terminal. Op de plekken was verder geen bedrijvigheid.
Het conflict draait om de hoogte van de vergoeding die het Havenbedrijf voor het watergebruik betaalde. Sinds 2015 ageerde de voormalige eigenaar van het ADM-terrein, Chidda Vastgoed BV/Amstelimmo BV hiertegen. Chidda verbood het Havenbedrijf om die reden nog langer schepen in het ADM-water af te laten meren, een situatie die al sinds 2008 bestond, zo verduidelijkt het Amsterdamse college van B en W in een brief aan de gemeenteraad over de situatie. Het gemeentebestuur is indirect partij in de kwestie, omdat de havenmeester handelt op basis van een mandaat van de gemeente Amsterdam.
Chidda en het Havenbedrijf zaten nog in een mediation om tot een oplossing te komen toen het terrein op 30 augustus van dit jaar aan Larendael werd verkocht, verduidelijkt lucht- en zeehavenwethouder Victor Everhardt van de gemeente Amsterdam in de brief. ,,Larendael heeft het Havenbedrijf na de aankoop gelast de wachtplaatsen op te heffen.’’
Dit in afwachting van de uitkomsten van een gerechtelijke procedure bij de rechtbank van Amsterdam, die zich buigt over de vraag of de havenmeester de bevoegdheid heeft om kegelschepen af te meren in openbaar water dat aan een ander dan de gemeente Amsterdam toebehoort. In eerste instantie sloot het Havenbedrijf in reactie op het bevel van Larendael op 1 oktober de wachtplaatsruimte voor maximaal acht schepen. Het gaat bij deze acht wachtplaatsen om ruimte, waarbij kegelschepen met hun achtersteven deels in het water liggen van Larendael.
Zes plaatsen die met de achtersteven in het water lagen van de firma Decom, een erfpachter van Larendael op het ADM-terrein, werden 8 oktober vervolgens ook gesloten. Het Havenbedrijf koos wat dat betreft eieren voor zijn geld, zo blijkt uit de brief van de wethouder.
Everhardt: ,,Decom heeft nooit bewaar gemaakt tegen de kegelwachtplaatsen. Larendael is van mening dat Decom niet het recht heeft om de kegelschepen in zijn water toe te staan. In een brief van 6 oktober 2021 dreigt Larendael de afgemeerde schepen en de afmeer- en ligplaatsvoorzieningen te laten verwijderen’’, aldus de wethouder. ,,Hoewel het Havenbedrijf nog steeds van mening is dat het aanspraak kan maken op de wachtplaatsen en het de uitspraak van de rechtszaak wil afwachten, heeft de havenmeester vanwege veiligheidsredenen de laatste zes wachtplaatsen tijdelijk opgeheven. De havenmeester wil de schepen niet onnodig in gevaar brengen.’’
Burgemeester en wethouders geven aan zich te kunnen vinden in dit besluit. Ook zij zitten met de situatie in de maag. ,,Dit is op korte termijn geen eenvoudige zaak, vanwege het beperkte aantal kegelwachtplaatsen’’, aldus Everhardt. ,,Het algemeen belang van de scheepvaart in de haven kan ernstig geraakt worden.’’
De resterende actuele capaciteit voor kegelwachtplaatsen is te raadplegen via het binnenvaart-ligplaatseninformatiesysteem (BLIS), benadrukt Havenbedrijf Amsterdam.
