De Oranjesluizen in Amsterdam. Foto: Port of Amsterdam.

Rijkswaterstaat windt er geen doekjes om. De scheepvaart en ondernemers gaan flink wat hinder ondervinden als de Prins Willem Alexandersluis in Amsterdam volgend jaar dicht gaat. De sluis moet dringend worden opgeknapt.

Ellen Lengkeek

Rijkswaterstaat spreekt van ‘forse hinder voor de scheepvaart’. De eerste stremming vindt volgend jaar plaats van 28 februari twaalf uur ‘s nachts tot 4 maart middernacht. Bij slechte weersomstandigheden worden deze werkzaamheden verplaatst naar de periode van 7 maart tot 11 maart 2025. Er is bewust gekozen voor deze periode omdat het dan ‘betrekkelijk’ rustig is op het water. De stremming geldt voor bepaalde schepen. In die periode moeten schepen met een lengte tot 95 meter door de Oranjesluizen en schepen van 95 tot 110 meter kunnen bij voldoende waterstand omvaren via de IJssel. Voor nog langere schepen is die dagen er geen alternatief.

Het sluizencomplex Schellingwoude verbindt het Markermeer-IJmeer met het Noordzeekanaal en is een belangrijke doorvaarroute voor de scheepvaart.

Het complex bestaat uit drie kleinere sluiskolken (de Oranjesluizen waar jaarlijks 120 duizend schepen gebruik van maken) en deze grotere Prins Willem-Alexandersluis. De sluis werd in maart 1995 geopend door toen prins Willem-Alexander en is vernoemd naar koning Willem III. De eerste sluizen werden al in 1871 gebouwd om Amsterdam te beschermen tegen de Zuiderzee toen de Afsluitdijk er nog niet was.

Evofenedex
,,In de voorbereidingen van de stremming is de scheepvaartsector zo goed mogelijk meegenomen. De keuze voor deze periode is mede tot stand gekomen met input van de sector. Het is een relatief rustige periode en de sector kan tijdig meedenken over alternatieven en maatwerkoplossingen. De scheepvaart is ook geïnformeerd via een BAS-bericht en via de website Vaarweginformatie’’, zo kijkt Rijkswaterstaat vooruit. Ook de belangenvereniging evofenedex voor ondernemers in de logistiek en internationale handel heeft zijn leden al op de hoogte gebracht. Die moeten net als de scheepvaart ook rekening houden met stremmingen van de sluis in 2027 en 2028.


Eerdere werkzaamheden aan de stuw Grave. Foto: Archieffoto Rijkswaterstaat.

Kegelligplaatsen
,,Om de hinder zo kort mogelijk te houden voeren we tijdens een stremming alleen de stremmingsnoodzakelijke werkzaamheden uit. Hierbij combineren we zoveel mogelijk werkzaamheden die tegelijk uitgevoerd kunnen worden. Tijdens de eerste stremming testen we de droogzetschotten en het losmaken van de glijbaan waarover de sluisdeur beweegt. Tegelijk voeren we de reguliere deurwissel uit’’, laat Rijkswaterstaat weten. Ook aanlegvoorzieningen, kegelligplaatsen, bodembescherming en energievoorzieningen zijn onderdeel van de werkzaamheden.

Sambeek en Grave
Veel bruggen en sluizen in Nederland zijn aan vervanging toe en hebben te maken met achterstallig onderhoud. Zo is Rijkswaterstaat onlangs ook gestart met groot onderhoud aan de honderd jaar oude stuw in de Maas bij Sambeek, die duurt tot begin oktober van dit jaar. In deze maand april wordt ook nog gewerkt aan sluis Grave waar twee deuren worden vervangen. Deze maand wordt verder begonnen met groot onderhoud aan de stuw van Grave. De jukken, schuiven en schuifaandrijvingen worden vervangen. Het werk zal naar verwachting ruim een jaar duren.

De werkzaamheden hebben geen invloed op het scheepvaartverkeer op de Maas. Ook in het geval van hoogwater, als de sluis niet meer mag worden gebruikt, kunnen de jukken worden gekanteld waardoor de scheepvaart alsnog doorgang kan vinden.