De groei van de binnenvaart stagneert de komende jaren vanwege de vele milieu- en klimaatmaatregelen. Dat komt onder meer door het sluiten van kolencentrales in Duitsland en de stikstofcrisis. Het wordt een onzekere tijd.
Ellen Lengkeek
De korte- en middellange-termijnvooruitzichten voor de binnenvaart zijn zelfs zorgelijk, zegt het onderzoekbureau Panteia. De stikstofcrisis vermindert het aantal bouwstoffen en veevoeders dat door de binnenvaart vervoerd moet worden. De bouwstoffen komen wel weer terug, maar dat geldt waarschijnlijk niet voor veevoerders.
In Duitsland worden kolencentrales gesloten, waardoor het volume aan kolen dat door de binnenvaart vervoerd moet worden met 18 procent afneemt. Als de lange periodes met lage waterstanden terug blijven komen zal dat een blijvend drukkend effect geven op het aandeel van binnenvaart.
Panteia verwacht voor 2020 een volume van 321 miljoen ton, een afname van 1,1 procent ten opzichte van dit jaar, en op lange termijn een zeer beperkte groei naar 329 miljoen ton in 2024. Dat schrijft deskundige Wouter van der Geest van het onderzoeksbureau.
Afname kolen
Panteia voorziet een aantal ontwikkelingen voor de belangrijkste ladingsoorten.
,,Het kolenvervoer van en naar Duitsland neemt sterk af tussen nu en 2024 (-16 procent). Dat is het gevolg van het sluiten van enkele grote kolencentrales. Het komende jaar zal er bijvoorbeeld geen steenkolenvervoer meer plaatsvinden naar de energiecentrale in Werne. Daarmee verliest de binnenvaart ongeveer 700 duizend ton aan kolenvolume. Ook wordt het zogenaamde Koleneiland in Duisburg omgebouwd tot een trimodale containerterminal’’, aldus Van der Geest.
,,De PFAS- en stikstofcrisis hebben een significante impact op het bouwmaterialenvolume dat door de binnenvaart vervoerd gaat worden. Dit zal vooral impact gaan hebben in de jaren 2020 en 2021. Voor het komende jaar verwachten wij dat het bouwmaterialenvolume in de binnenvaart terugloopt met 5 procent en daarna stabiel blijft. Na 2021 vindt beperkt marktherstel plaats.’’
Langere afstanden
In de tankvaartsector voorziet het onderzoekbureau geen ladinggroei naar 2024 toe. Het volume in 2019 zal naar verwachting uiteindelijk op 106 miljoen ton aan vloeibare bulk uitkomen. Dit stijgt komend jaar naar 107 miljoen en vervolgens in 2021 naar 109 miljoen. Daarna zet een daling in naar uiteindelijk weer 106 miljoen ton in 2024.
Van der Geest: ,,De drijfveren achter deze ontwikkeling zijn de energietransitie in de mobiliteitssector, waar een toenemend aantal elektrische voertuigen verwacht wordt ten koste van voertuigen op benzine en diesel. Anderzijds zien we wel groei in het vervoer van chemische producten per schip. Grosso modo geldt dat het verlies aan minerale producten gecompenseerd wordt door een groei van chemicaliën. Opvallend is bovendien dat er weliswaar geen volumegroei verwacht wordt (-0,1 procent), maar wel een groei van de vervoersprestatie (+0,7 procent). Dat betekent dat tankschepen gemiddeld langere afstanden gaan afleggen.’’
