Voor de toekomst van het Noordzeekanaalgebied (NZKG) is door het Rijk, regio en partners* een nieuwe gemeenschappelijke koers vastgesteld: het Ontwikkelperspectief Noordzeekanaalgebied.
De komende decennia is het Noordzeekanaalgebied een gebied van nationaal belang voor het realiseren van forse opgaven rond energietransitie, circulaire economie, woningbouw, klimaatadaptatie, versterking van landschap & ecologie, sterke haven- & industriegebieden én een gezondere leefomgeving. Met al deze uitdagingen heeft het Noordzeekanaalgebied tegelijk te maken. Daarom werken Rijk, regio en partners samen vanuit één gezamenlijke koers.
Samen sturen op nationale opgaven
De belangrijkste onderdelen van het ontwikkelperspectief zijn:
• Het ruimtelijke inpassen van de nieuwe energiehoofdstructuur, zoals aansluiten van zeekabels naar het NZKG, extra transformatoren inpassen in het landschap, ondergrondse aansluiting op het nieuwe waterstofnetwerk van Nederland, import en productie van waterstof en groene vloeibare brandstoffen.
• Voor de haven en de offshore wordt ingezet op de realisatie van de Energiehaven (rond de Averijhaven) en Energiehaven Plus als groeiambitie voor de langere termijn.
• Verruiming van beschikbare risicoruimte met name aan de westzijde van Westpoort, in een omgeving waar dat verantwoord mogelijk gemaakt kan worden. Door verruiming van risicoruimte kan het bestaande haven- en industriegebied ruimtelijk intensiever worden gebruikt en sparen we landschap in de toekomst.
• Bij al deze ontwikkelingen zijn overheden verantwoordelijk voor een gezonde leefomgeving voor omwonenden. Provincie en gemeenten zetten daarop in en vragen aan het Rijk om de wet- en regelgeving hiervoor te verbeteren.
• Voor woningbouw op en rond haven- en industriegebieden maakt de regio afspraken over het tempo en fasering van verschillende transformatieprojecten in het gebied. De regio gaat door met projecten die al in gang zijn gezet, maar voor toekomstige transformaties in de haven- en industriegebieden wordt om de vier jaar met elkaar afgestemd wanneer verdere transformaties mogelijk en gewenst is.
• Hierbij geeft deze regio extra prioriteit aan stedelijke vernieuwing van naoorlogse wijken, waar de leefbaarheid sociaal en fysiek om aandacht vraagt. In Amsterdam Nieuw-West en Zaanstad Oost wordt al geïnvesteerd in vernieuwing. Voor de IJmond wordt een vergelijkbare aanpak voorbereid met provincie en Rijk.
• De effecten van klimaatverandering hebben grote impact op de regio en het watersysteem staat onder druk. Om het watersysteem te ontlasten werken we voor al onze opgaven vanuit het principe van water- en bodem sturend. Dat betekent: anticiperen op zeespiegelstijging, verzilting voorkomen, rekening houden met droge periodes en tekorten aan zoet water en met periodes met te veel water door hevige buien. Rond het Noordzeekanaal is in de toekomst ruimte nodig in diepe polders om overtollig water te bergen.
De toekomst van de Houtrakpolder
Voor de Houtrakpolder, waar op dit moment een strategische reservering ligt voor een mogelijk havenbekken, wordt geagendeerd of daar combinaties van functies mogelijk zijn. De diepe, verzilte Houtrakpolder is mogelijk een strategische plek voor toekomstige waterberging. Het ontwikkelperspectief draagt bij aan voorwaarden waarin de ontwikkeling van de Houtrakpolder als havenbekken in de toekomst niet nodig is. Deze voorwaarden zijn het realiseren van voldoende risicoruimte, het zorgvuldig inpassen van noodzakelijke transformatoren in het landschap, de realisatie van de Energiehaven en Energiehaven Plus als realistische ambitie voor de toekomst. Als over een paar jaar blijkt dat er voldoende nautische-, milieu- en fysieke ruimte is in haven- en industriegebieden, kan de reservering in de Houtrakpolder worden geschrapt en kan die worden ingezet voor een andere combinatie van functies, zoals waterberging en ecologie.
Vierjaarlijkse actualisatie ontwikkelperspectief
Met deze onderdelen gaat de regio aan de slag. Elke vier jaar (voor het eerst In 2027) wordt het ontwikkelperspectief geactualiseerd, want de dynamiek in het Noordzeekanaalgebied is groot en bijsturen is nodig in een snel veranderende wereld. Dit gemeenschappelijke koersdocument is opgesteld door Rijk, regio en aangesloten partners in het Bestuursplatform NZKG als product van de NOVEX-aanpak NZKG. Door deze samenwerking blijft het Noordzeekanaalgebied een gebied van grote economische en maatschappelijke waarde in Nederland.
