Lof voor de stakeholderaanpak van het complexe project Kanaal Bossuit-Kortrijk

Op dinsdag 16 juni werd het doelmatigheidsrapport van de Europese Rekenkamer voor de grote Europese infrastructuurprojecten bekend gemaakt. Volgens het – over het algemeen kritische – rapport behoort Seine Schelde Vlaanderen tot één van de betere leerlingen van de klas.

In het voorjaar van 2019 werd door de Europese Rekenkamer (ECA) een doelmatigheidsaudit uitgevoerd omtrent de aanpak van de Europese Commissie inzake de belangrijkste Europese ‘Transport Flagship Infrastructures’ op het uit te bouwen Trans-Europese Transportnetwerk (TEN-T). Acht grote infrastructuurprojecten werden aan een evaluatie onderworpen. Daarbij werden de voorbereiding, uitwerking, stakeholder management, financiering en opvolging van deze projecten onder de loep genomen.

Evaluatie na driedaags bezoek
Als grootste binnenvaartproject in Europa werd ook het Seine-Scheldeproject aan een dergelijke analyse onderworpen. Nadat eerst een grote hoeveelheid achtergrondinformatie werd aangeleverd, brachten de auditeurs van de Europese Rekenkamer in mei 2019 een driedaags bezoek aan De Vlaamse Waterweg nv, de trekker van Seine Schelde Vlaanderen. Verschillende terreinbezoeken in o.a. Wervik, Kortrijk, Harelbeke en Evergem stonden op de agenda en er is gesproken met diverse stakeholders zoals haven- en gemeentebesturen, milieu- en landbouworganisaties en VOKA.

Seine Schelde is een Europees binnenvaartproject dat mee bouwt aan een sterk aaneengesloten waterwegennetwerk dat Schelde- en Seinebekken met elkaar verbindt. Vlaanderen verruimt hiertoe de Ringvaart, de Leie en de aansluitende waterwegen. Deze Noord-Zuidverbinding is de voornaamste transportroute in de drukst bevolkte regio van Europa, en voor Vlaanderen van groot belang voor ons logistiek waterwegennetwerk en onze Vlaamse zeehavens. Om de druk op het dichtgeslibde wegennetwerk te verlichten, ziet Europa het als een belangrijke missie om een verschuiving van transport over de weg naar transport via het water te realiseren.

Lof maar ook vragen om verduidelijking
Hoewel de Europese Rekenkamer zich in het rapport behoorlijk kritisch opstelt, stelt Vlaanderen met tevredenheid vast dat het tot de betere leerlingen van de klas behoort. In het auditrapport is er lof voor het stakeholdermanagement, met een speciale vermelding voor het complex project Kanaal Bossuit-Kortrijk. De Vlaamse aanpak, waar de verschillende betrokken overheden samen met stakeholders naar tussentijdse beslismomenten werken en tegelijk voortschrijdend inzicht inbouwen, wordt als een goed voorbeeld aangeprezen.

Een belangrijk verbeterpunt voor Vlaanderen is de binnenvaartontsluiting met de haven van Zeebrugge. Vlaanderen beseft dit en daarom wordt alvast ingezet op het wegwerken van een aantal concrete knelpunten. De bouw van een nieuwe Steenbruggebrug, een prioritair project voor de mobiliteit voor de stad Brugge en de regio, is gepland vanaf 2022. Voor de Dampoortsluis wordt het studietraject verder afgestemd met de partners binnen de stuurgroep Stadsvaart. Daarnaast wordt ook, conform regeerakkoord, actief ingezet op het faciliteren van estuaire vaart.

Het rapport is scherp voor de coördinatierol van de Europese Commissie, vooral op het vlak van investeren in grensoverschrijdende samenwerking. Een voorbeeld van hoe het wél moet – zo stelt het rapport – is de aanpak van Vlaanderen, Wallonië en Frankrijk van de Grensleie.

We zullen samen met onze partners Wallonië en Frankrijk een toelichting vragen aan de Europese Rekenkamer om het rapport samen in detail door te nemen.

Seine Schelde Vlaanderen als vlaggenschip naar haar eindhaven
De Vlaamse Regering neemt alvast notie van het rapport en de aanbevelingen en engageert zich om ook deze legislatuur voluit zijn voortrekkersrol in het Seine Scheldeproject te blijven vervullen. Zoals ook vervat in het Europese uitvoeringsbesluit is het de intentie om de vooropgestelde doelen voor Seine Schelde Vlaanderen tegen 2030 te bereiken. Mede dankzij de Europese steun en de goede samenwerking met Wallonië en Frankrijk wordt de Seine Scheldeverbinding zo een nieuwe watersnelweg voor container- en duwvaart tot 4.500 ton. Binnenschepen zullen dan enorme ladingen kunnen vervoeren in een paar dagen. Die waterlink tussen Vlaanderen en Frankrijk heeft een enorm economisch potentieel.

Vlaanderen ondervindt nu reeds belangrijke positieve effecten van de opwaardering van de infrastructuur, zonder dat het project Seine Schelde Vlaanderen al volledig afgerond is. “Op het terrein verlopen de werken voorspoedig: het sluis-en stuwcomplex in Harelbeke werd vorig jaar operationeel en binnen enkele maanden zal ook de nieuwe grotere sluis in Sint-Baafs-Vijve klaar zijn voor gebruik. We stellen vast dat onze inspanningen lonen. Het transport via het water stijgt jaar na jaar. Op de Leie wordt momenteel 10 miljoen ton vervoerd per jaar, het equivalent van 580.000 vrachtwagens per jaar. Zonder de binnenvaart zouden die vrachtwagens onze wegen doen dichtslibben”, zegt Vlaams minister van Mobiliteit en Openbare Werken Lydia Peeters: “De duurzaamheid, flexibiliteit en efficiëntie doen steeds meer bedrijven kiezen voor de binnenvaart. En dat past perfect in mijn beleid om de binnenvaart nog prominenter naar voor te schuiven wanneer het op goederenvervoer aankomt. De nieuwe overslagterminal in Roeselare die dit jaar wordt aangelegd zal die evolutie alleen maar versterken.”