Flevokust Haven bij Lelystad breidt snel uit

De Deense meubelketen JYSK koos Lelystad als uitvalsbasis om zijn Europese winkels te bevoorraden. Foto: JYSK

Aan de IJsselmeerkust bij Lelystad ligt de nieuwe Flevokust Haven. Het is een populaire vestigingsplaats geworden voor onder andere distributiecentra. Ook de overslag van containers zit er in de lift.

• Jan van den Berg

Nederland kent vele havens, dat hoeft hier verder geen betoog. Dat deze regelmatig worden uitgebreid, is ook een bekend feit. Wellicht minder bekend, en in ieder geval vrij zeldzaam, is de bouw van een volledig nieuwe haven. Het beste recente voorbeeld hiervan is Flevokust Haven, die sinds 2018 in gebruik is. Vooral de laatste paar jaar neemt de belangstelling toe om hier distributiecentra te vestigen. De haven is overigens alleen bedoeld voor overslag en niet voor het bouwen of onderhouden van schepen.

Bereikbaarheid
Flevokust Haven ligt op een goede locatie, namelijk direct aan de vaarroute van Amsterdam en Rotterdam naar het noorden en oosten van Nederland. Dat is net ten zuiden van het eiland waarop de Maxima elektriciteitscentrale staat. Deze plek is goed bereikbaar voor grote binnenvaartschepen (tot CEMT-klasse V). Doordat de haven ook aan de A6 ligt, is de toegang over de weg ook goed geregeld. In beginsel geldt dit ook voor de bereikbaarheid per spoor, te weten via de spoorlijn Amsterdam – Lelystad – Zwolle. Van vrachtvervoer over deze lijn naar de haven is vooralsnog echter geen sprake.
In principe is de haven ook goed bereikbaar vanaf de Noordzee. Een knelpunt is voorlopig nog wel de sluis van Kornwerderzand, die alleen zeeschepen van beperkte omvang en diepgang toelaat. In 2028 wordt de nieuwe sluis in deze plaats geopend. Met afmetingen van 150 bij 25 meter en een diepgang tot 4,7 maakt deze short sea verkeer veel beter mogelijk.
Flevokust Haven bestaat uit verschillende elementen. Buitendijks ligt een terrein waar goederen worden overgeslagen en waar containers worden opgeslagen. Een golfbreker beschermt dit havengedeelte tegen de golfslag van het IJsselmeer. Aan de landzijde van de IJsselmeerdijk ligt een terrein waar meer ruimte is voor containers en voor distributiecentra. De totale oppervlakte van het haventerrein bedraagt 115 hectare.

Verhuurd
Vanaf het begin was Flevokust Haven vooral van belang voor de overslag en opslag van containers. Deze dienstverlening is in handen van het bedrijf CTU Flevokust; een dochteronderneming van Container Terminal Utrecht. Verder worden er veel landbouwproducten overgeslagen, onder andere in het kader van de Joint Corridor Agrifood+ Express. Dit project verzorgt duurzaam transport van agrarische producten tussen Vlissingen, Rotterdam en Lelystad.
Ook voor projectladingen biedt de haven ruimte. Zo heeft de Provincie Flevoland, de exploitant van de haven, twee keer een deel van de haven verhuurd aan de bedrijven Windpark Zeewolde en Van Oord Offshore Wind. De eerstgenoemde heeft de haven gebruikt voor de op- en overslag van materiaal om 91 windmolens te bouwen bij Zeewolde. Van Oord doet hetzelfde ten behoeve van de bouw van Windpark Fryslân in het IJsselmeer langs de Afsluitdijk.
Het grootste deel ven Flevokust Haven wordt intussen in beslag genomen door distributiecentra. In 2021 kondigde het Deense kledingbedrijf Bestseller aan dat het 28 hectare in gebruik wilde nemen voor op- en overslag van zijn producten. Het jaar daarop deden de eveneens Deense meubelketen JYSK en Bol.com hetzelfde. Dit jaar liet Necron, een aanbieder van onder andere logistiek vastgoed, weten ook een dc te willen plaatsen op het haventerrein. Bij elkaar nemen deze bedrijven 91 hectare voor hun rekening, waarmee het grootste deel van het terrein inmiddels in gebruik is.

Al met al is er nog enige ruimte voor nieuwe bedrijven. Dat deze op afzienbare termijn verhuurd zal worden, ligt wel in de lijn der verwachting. De betere toegang over zee na 2028 zal hierin een belangrijke factor zijn.

Flevokust Haven met op de achtergrond de Maxima elektriciteitscentrale. Foto: Provincie Flevoland