Het ministerie blijft de komende tijd in gesprek met de sectorpartijen en de provincies om concrete plannen vast te leggen over het verbod op varend ontgassen in open wateren door tankers per 2024. foto: Ellen Lengkeek
Het wachten is nog steeds op goedkeuring van ook Zwitserland, maar minister Harbers heeft een verbod op varend ontgassen door de tankvaart op juli 2024 vastgelegd. In eerste instantie gaat het om benzine, benzeen en mengsels met meer dan 10 procent ethanol.
• Ellen Lengkeek
Hierop volgt een verbod op het ontgassen van onder meer ruwe aardolie, ontvlambare vloeistoffen en koolwaterstoffen met meer dan 10 procent benzeen. Of daarmee het probleem van varend ontgassen, met hinderlijke gevolgen voor bemanning van de schepen en omwonenden, ook snel van de baan is blijft de vraag. Minister Harbers van Infrastructuur en Waterstaat heeft in elk geval afgesproken dat de Inspectie Leefomgeving en Transport vanaf dat moment boetes voor varend ontgassen gaat opleggen. Juist handhaven is al twintig jaar een probleem, evenals het gebrek aan (mobiele) ontgasinstallaties.
Nederland zet zich sinds 2013 in om een verbod op varend ontgassen op te nemen in het Scheepsafvalstoffenverdrag (CDNI). In 2017 besloot een aantal Europese lidstaten het te verbieden, maar deze wijziging van het verdrag moest nog wel door de lidstaten worden geratificeerd. Het gaat om Nederland, België, Duitsland, Frankrijk, Luxemburg en Zwitserland.
Brancherorganisatie KBN, voorheen BLN, spant zich eveneens al jaren in voor het verbod. ,,Niemand is voorstander van varend ontgassen. De binnentankvaart wil er zelf als eerste vanaf. Met name de financiële consequenties van het ontgassen en het ontbreken van ontgassinginstallaties geven de marktpartijen en voornamelijk de eigenaar van het te transporteren product (en dat is niet de schipper), geen reden om het te regelen’’, sprak oud-beleidsmedewerker Tijssen milieu zes jaar geleden al.
,,Nu is ontgassen naar de buitenlucht nog ‘gratis’. Waarom zou je ervoor gaan betalen terwijl een concurrent dat niet doet? De overheid moet er nu voor zorgen dat er faciliteiten komen om aan een verbod te kunnen voldoen. Zonder installaties liggen bijna alle tankers stil bij de één of twee plaatsen waar men kan ontgassen. Een verbod zonder middelen is geen oplossing.’’
Zwitserland heeft de ratificatie nog niet helemaal afgerond, de verwachting is dat dit aan het einde van het jaar klaar zal zijn. Het verdrag bepaalt dat het verbod zes maanden na ratificatie door de laatste Verdragsstaat in werking treedt. Daarbij staat Nederland voor de taak om te zorgen voor voldoende ontgasinstallaties, waar het nu nog steeds aan ontbreekt.
Hoewel Zwitserland dus nog niet alle stappen heeft genomen, legt minister Harbers nú al de datum van 1 juli vast. Door deze stip op de horizon te zetten is voor alle partijen duidelijk wanneer het verbod ingaat, en dat zij daarvoor de nodige voorbereidingen moeten treffen, aldus Harbers. Overigens kan het verbod ook eerder in werking treden, als Zwitserland de ratificatie eerder afrondt.
Harbers: ,,De komende maanden gaan alle betrokken partijen samen kijken hoe we richting 1 juli volgend jaar de stappen kunnen nemen die nodig zijn, om schepen vanaf die datum op een andere manier te ontgassen. Voor de zomer moet er een roadmap liggen met concrete acties en afspraken om op 1 juli tot een effectief verbod te komen.’’
Betrokken partijen in Nederland willen deze twee fases combineren, omdat men een groot deel van de in fase 1 genoemde stoffen al vervoert met schepen die geen andere stoffen vervoeren waardoor ontgassen niet nodig is. Bovendien ontstaat er ook een sterkere prikkel om te investeren in ontgassingsinstallaties als deze twee fases gecombineerd worden, denkt het ministerie.
