De Haringvlietdam bestaat een halve eeuw. De stormvloedkering in Zuid Holland werd op 15 november 1971 geopend door koningin Juliana. ‘De alleskunner beschermt ons niet alleen tegen hoog water, maar zorgt ook voor vismigratie en genoeg drinkwater’, aldus een trots Rijkswaterstaat.
Ellen Lengkeek
De Haringvlietsluizen beschermen het achterland tegen hoog zeewater en voeren rivierwater af naar zee. Het afvoeren van rivierwater gebeurt als de zeewaterstand door eb lager is dan de waterstand op het Haringvliet, ofwel op natuurlijk verval. Niels Kuiken is al sinds 2012 betrokken bij het beheer en onderhoud van de Haringvlietdam.
,,Naast het plannen van onderhoud en het verbinden en betrekken van de omgeving, ben ik ook leider van het team dat de beslissing neemt om de schuiven te openen of sluiten bij calamiteiten. Wanneer we ze openen of sluiten, hangt af van de hoeveelheid water die bij Lobith (Rijn) en Borgharen (Maas) het land binnenkomt’’, legt Kuiken uit op de website van Rijkswaterstaat.
,,Wanneer de rivierwaterstanden te hoog zijn, voeren de sluizen het extra water af. Gemiddeld gaat 30 procent van het afgevoerde water in de richting van Kampen naar het IJsselmeer en naar de Nieuwe Waterweg. De overige 70 procent gaat via de Haringvlietsluizen naar de Noordzee.’’
Bij een lage afvoer van rivierwater staan de schuiven dicht om het rivierwater juist vast te houden en verzilting tegen te gaan: als een rivier te weinig tegendruk biedt aan zee dringt zout water ons land binnen.
Deltawerken
De Haringvlietdam is het zesde bouwwerk van de Deltawerken. De dam met spuisluizen sluit het Haringvliet af en ligt tussen Voorne-Putten en Goeree-Overflakkee bij de monding van de Haringvliet in de Noordzee. Aan de zuidzijde van de Haringvlietdam ligt de Goereese sluis voor het scheepvaartverkeer.
De dam is vijf kilometer lang en zesenvijftig meter breed. Hij heeft in totaal zeventien sluizen die ieder 56,5 meter breed zijn. Jaarlijks wordt dertig miljard kubieke meter water gespuid.
Het Haringvliet kon destijds niet zonder meer worden afgesloten, omdat de rivieren Rijn en Maas daarin uitkomen. Daarom werd gekozen voor de aanleg van een spuisluizencomplex met een lengte van ongeveer een kilometer, dat per seconde circa 25 duizend kubieke meter water kan doorlaten.
In november 1958 begonnen al de heiwerkzaamheden. In 1970 was de dam klaar, die een jaar later officieel werd geopend.
Op een kier
De dam kwam recent weer veel in het nieuws, omdat een van de sluisdeuren nu iedere ochtend op een kier wordt gezet om zeewater het Haringvliet binnen te laten. Daar ging bijna twintig jaar discussie aan vooraf. Hierdoor kunnen trekvissen als zalm en forel nu de rivieren op om te paaien. Vissers zagen onmiddellijk hun kans schoon om voor de sluizen hun netten uit te gooien, wat uiteraard niet de bedoeling was. Er is nu een visvrijezone ingesteld van anderhalve kilometer. De komende jaren wordt er groot onderhoud gepleegd aan het sluizencomplex.
