Met een golf aan elektrische, hybride en emissieloze schepen, zowel ontwerpen als concrete orders, zet de Nederlandse maritieme industrie een volgende stap in zijn streven een actievere rol te spelen in de energietransitie. Zowel het besef dat de verduurzaming van producten en diensten sneller kan als de wereldwijde kansen die dit biedt op economisch en technologisch vlak, zorgen ervoor dat experimenten en ontwikkelingen die tot voor kort nog op de tekentafel lagen, nu daadwerkelijk worden gebouwd voor een reeks aan nationale en internationale klanten.
Dit is goed te zien op het Maritime Awards Gala, dat op 1 November plaatsvindt in De Doelen, Rotterdam. De vijf prijzen die daar worden uitgereikt (en de 15 genomineerde innovaties waaruit de jury kiest) staan voor een groot deel in het teken van elektrische schepen, drones en batterijtechnologie.

Op het eerste gezicht lijkt het gala vooral een jaarlijks terugkerend feestelijk moment, waarbij kopstukken uit en stakeholders rond de sector bij elkaar komen om te netwerken. Echter, het is ook hét moment waarop de meest in het oog springende innovaties uit alle deelsectoren worden getoond, de aanwezigen een spiegel wordt voorgehouden en gezamenlijk over de (economisch en maatschappelijke) toekomst wordt nagedacht.

Wereldwijde concurrentie
In de categorie ‘Schip van het Jaar’ komt alles samen: onderzoek, ontwerp, technologie, duurzaamheid, werkprocessen en een export-waardig eindproduct. Dat er dit jaar uitsluitend elektrische veerponten genomineerd zijn, laat zien dat de sector, en vooral de maakindustrie, opnieuw kiest voor specialisatie om te kunnen overleven (of zelfs winnen) in de wereldwijde concurrentiestrijd. Dat is heel concreet: zelfs kleine reders, leveranciers en werven werken doorgaans niet alleen lokaal, maar juist ook voor internationale klanten.
Maritieme industrie belangrijk voor Nederlandse economie
Met 20.000+ bedrijven vormen maritieme, offshore en havengerelateerde organisaties een belangrijke bron van werkgelegenheid. Momenteel werken er zo’n 285.000 mensen in en voor de sector. De totale toegevoegde waarde van een kleine 25 miljard euro, een exportvolume van 30 miljard en een aandeel van 3,1% van het BBP, laat zien dat de industrie één van de belangrijke economische kurken vormt waarop de Nederlandse economie en werkgelegenheid drijven.

Daarnaast speelt ook zelfvoorzienendheid een rol: de toekomst van Nederland ligt immers deels op zee. Denk hierbij aan voedselvoorziening, wonen, het oplossen van klimaatproblemen en nationale veiligheid. De overheid speelt hierop in met de recent opengestelde R&D subsidieregeling van voor mobiliteitssectoren van 150 miljoen euro, waarmee diverse innovaties van de grond kunnen komen.

Energietransitie – Maritiem Masterplan
Ook in de overgang naar milieuvriendelijke brandstoffen en het verduurzamen van productieketens zet de industrie momenteel stappen. Dat is ook nodig, omdat de sector beseft dat de (inter)nationale klimaatdoelen alleen gehaald kunnen worden als de bedrijven daar zelf concreet aan bijdragen. Dat gebeurt onder meer met het recent gepubliceerde Maritiem Masterplan dat zich richt op het bouwen van tientallen emissieloze schepen in de komende 8 jaar.

Hollands glorie?
De verduurzaming en elektrificatie van schepen komt in de hele wereld op gang. Echter, in Nederland is deze ontwikkeling al sinds 2010 serieus gaande. Dat betekent dat experimenten zijn uitgegroeid tot economisch levensvatbare producten die seriematig gebouwd en geleverd kunnen worden – iets wat in de meeste landen momenteel nog niet mogelijk is. Dat is terug te zien in de orderboeken. Uit de hele wereld krijgen grote en kleine Nederlandse scheepsbouwers en batterijleveranciers opdrachten.