Schippers en brancheorganisatie waarschuwen voor de gevolgen van FAME als brandstof door verstoppingen in de motor. (foto Ellen Lengkeek)

Binnenvaartondernemers hebben opnieuw bezorgd bij het ministerie aan de bel getrokken over de bijmenging van FAME. Een verplichting die volgend jaar moet ingaan. De bijmenging van de biobrandstof in gasolie is schadelijk en niet veilig, stelt schippersorganisatie ASV. Ook de BOVAG-afdeling Energiesystemen en Revisie (voorheen VIV), spreekt van een ‘sluipmoordenaar’.

Ellen Lengkeek

De Algemeene Schippers Vereeniging (ASV) stapte eerder al naar het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat om te wijzen op de gevaren van de bijmenging van Fatty Acid Methyl Esters en wil weten hoe de overheid hierin staat. Bunkerbedrijven moeten vanaf volgend jaar gasolie gaan leveren met daarin biobrandstoffen waaronder FAME. Het verplicht bijmengen van biobrandstof voor een beter milieu komt voort uit Europese regelgeving en de Green Deals.
,,Er komen steeds meer berichten dat FAME (used cooking oil) schadelijk en niet veilig is. Deze zorg hebben we nog een keer bij het ministerie onder de aandacht gebracht. Diverse leden van ons hebben informatie verzameld aangevuld met ervaringen opgedaan omtrent varen met FAME. De ervaringen behelzen gevallen als stilvallende motoren en schade aan motoren en, nota bene, aantoonbaar meer uitstoot’’, aldus woordvoerster Sunniva Fluitsma.

Schade en ellende
,,We hebben het ministerie erop gewezen dat malafide figuren vrijwel ongestoord kunnen handelen in het product FAME, waar veel geld aan wordt verdiend terwijl de schipper geen enkel zicht op heeft wat er met de brandstof is gebeurd. De aansprakelijkheid van schade en ellende die hierdoor ontstaat aan motoren, en door mogelijke ongevallen (bij uitvallende motoren) komt op het bordje van de schipper. De NOVE (Nederlandse organisatie voor de Energiebranche; deze behartigt de belangen van onafhankelijke, particuliere brandstofhandelaren) heeft voorwaarden waarbij zij niet aansprakelijk kunnen worden gesteld bij problemen van brandstoffen met FAME. En de verzekeringen geven ook niet thuis’’, aldus de ASV stellig.
,,De ‘winst’ van FAME bestaat alleen uit een papieren reductie van uitstoot, maar de werkelijke uitstoot van CO2, NOx en fijnstof is hoger. Dit kunnen we niet accepteren.’’

Vervuilde filters
Michel Voorwinde, branchemanager bij de BOVAG-afdeling Energiesystemen en Revisie begrijpt de bezorgdheid van de schippers en noemt FAME een ‘sluipmoordenaar’ om dezelfde redenen. ,,De FAME toevoeging aan diesel geeft enorme vervuiling in de motor en ons milieu. Motoren vallen soms zelfs uit door wiervorming in de tank en sterk vervuilde filters. En het gebruik van biodiesel verlaagt de CO2-uitstoot niet voldoende. Wij noemen FAME dan ook een sluipmoordenaar. Het is wachten tot er een schip komt waarvan de motor uitvalt door verstopte filters met alle gevolgen van dien’’, sprak hij al eerder zijn bezorgdheid uit in het Motoren MGZN van Maritiem Media. En ook: ,,Ik snap de emoties.’’ Het ministerie zegt met de zaak bezig te zijn aldus Fluitsma. ,,Er zijn meerdere ministerie bij betrokken dan alleen Infrastructuur en Waterstaat dus het is nu afwachten op vervolgstappen.’’

Wat is FAME?

Dierlijke en plantaardige oliën en vetten kunnen simpel worden omgezet tot vetzuur methyl esters (FAME) of biodiesel door verestering met methanol. De scheikundige afkorting van het product biodiesel is FAME en staat voor ‘Fatty Acid Methyl Ester’. HVO en FAME zijn nu de twee bekendste biodiesels. FAME wordt gemaakt van dierlijke en plantaardige oliën en vetten. Denk aan gebruikt frituurvet. Dat moet wel heel goed worden schoongemaakt omdat FAME gebaseerd wordt op esters, die vocht en vuildeeltjes kunnen aantrekken met verstoppen van filters als gevolg.
Verestering is een organische reactie waarbij een organisch zuur met een alcohol met elkaar reageren tot ester. Er zijn diverse studies gaande naar de impact van biobrandstoffen op de luchtkwaliteit en daarmee onze gezondheid.