Illegaal ontgassende schippers beboeten terwijl ‘ontgassingsinstallaties werkeloos klaarstaan en omgevingsdiensten en gemeenten er nog steeds niet in slagen voldoende geschikte locaties voor ontgassen aan te wijzen?’ Nee, dat wil er niet in bij de sector. ‘Gekker moet het niet worden’.

Claudia Langendoen

De controledrift van de Inspectie Leefomgeving en Transport (ILT) wekt wrevel bij Eddy Robles. Hij is de voorzitter van de European Vapour Recovery Association (EVRA), een gezamenlijk initiatief van Europese bedrijven op het gebied van ontgassingen en emissiereductie waaraan zo’n tien ontgassingsbedrijven in Nederland en België zijn verbonden.
Ronduit ‘flauw’ noemt hij de boetes die de ILT in het najaar van 2019 – zo werd begin vorige maand bekend – uitdeelde aan vijf illegaal ontgassende schippers. Bij een inspectie in samenwerking met Rijkswaterstaat en omgevingsdiensten bleken van de zeventig gecontroleerde schepen vijf schippers in overtreding te zijn. ,,De bal ligt op dit moment bij de overheid, wij staan als ontgassingsbedrijven in de wachtstand en de omgevingsdiensten wijzen nog steeds geen locaties aan waar ontgast mag worden’’, vat Robles samen. ,,En op zo’n moment begint de ILT ontgassende schippers te beboeten die juist heel erg graag bij die stilliggende installaties zouden willen ontgassen?’’

Op orde
Geen goed woord heeft hij ervoor over. ,,Gekker moet het niet worden’’, zegt hij herhaaldelijk als hem wordt gevraagd naar zijn visie op de huidige situatie. ,,Het gaat de foute kant op. Bedrijven, scheepvaart en rederijen: iedereen zit te wachten. Ontgassingsbedrijven hebben hun zaakjes op orde. Miljoenen kostende ontgassingsinstallaties staan klaar en kunnen zo in gebruik worden genomen. Maar de overheid doet niets en geeft aan dat wíj er nog niet klaar voor zijn. Omdat installaties nog niet voor 100 procent schadelijke stoffen verwijderen.’’
Dat kan anders, betoogt hij. ,,In België voorzien installaties ook nog niet in 100 procent verwijdering. Maar waarom zijn ontgassingsinstallaties daar dan wél in gebruik? Omdat ze in België allang blij zijn dat er 70 procent schadelijke stoffen uit wordt gehaald. En erop wordt vertrouwd dat het resterende deel ook komt. Onze installaties maken voor 90 procent schoon, dat hebben ze bewezen. Geef ons nou ook de kans om te beginnen. Ga voor 90 procent en zet 99,9 procent als stip aan de horizon. Geef bedrijven die schop onder de kont. Als zij mogen starten, creëer je een situatie waarin organisaties gaan innoveren en optimaliseren. Maar nee hoor, in Nederland wordt de lat zo hoog gelegd dat niemand er meer overheen kan springen. Iedereen staat te kijken. En intussen mag een schip 100 procent schadelijke stoffen naar buiten ventileren. Gekker moet het niet worden. Hoe krom wil je het hebben?’’

Verbazing
Ook Krispijn Beek, publicist op het online platform Sargasso op het gebied van duurzame ontwikkeling, slaat de ontwikkelingen met verbazing gade. ,,Die installaties gaan er heus niet beter op worden als je er niet mee aan de slag gaat’’, vindt hij. ,,Natuurlijk moeten ze uiteindelijk aan de normen voldoen, maar de Belgen beginnen gewoon wel. Antwerpen zegt: liever de helft uit de lucht, dan alles erin. En wat gebeurt hier? Niets.’’
,,Je hoeft ook helemaal geen proefcontroles te houden. Je kunt gewoon gaan handhaven. Binnen het ADN zit immers al een verbod op varend ontgassen. Dan loop je echter wel aan tegen het feit dat er slechts op een beperkt aantal locaties ontgast kan worden, omdat overheden er niet in slagen partijen van vergunningen te voorzien. Terwijl dat de Belgen dus wel lukt.’’
Beek publiceert veelvuldig over de ontgassingsproblematiek. De politiek doet er ook niet alles aan, signaleert hij. ,,Als ik partijen vraag hoe het ervoor staat, zeggen ze: ‘we zitten er bovenop’. Om vervolgens te verwijzen naar maandenoude documenten. Als je er bovenop zit, roep je mijns inziens elke maand je wethouder terug om zich te verantwoorden.’’

Wat de toekomst brengt? ,,Een keer moet het lukken, maar dan moeten er nu wel snel vergunningen loskomen’’, zegt publicist Beek. ,,Als er nu niet snel locaties worden aangewezen dan voorzie ik dat schippers vooral in de regio Amsterdam en in Gelderland met succes boetes gaan aanvechten bij de rechter. Er zijn immers geen alternatieven.’’
Beek vestigt zijn hoop op de lokale milieudiensten. En Eddy Robles? Die voorziet op korte termijn geen oplossing. ,,Ik zit nu vijftien jaar in deze business. En eerlijk? Ik denk niet dat ik dat moment mee ga maken. Het is vechten tegen windmolens. De overheid moet voor locaties zorgen. Zij beheren kades en rivieren. Maar er gebeurt niets en intussen staan onze installaties stof te vangen.’’