SAMENVATTING RAPPORT
Maritieme professionals, zowel op zee als aan de wal, hebben meer digitale, duurzame en ‘soft skills’ nodig, concludeert een nieuw rapport. Uit de studie blijkt ook dat zeevarenden moeten worden uitgerust met de belangrijkste vaardigheden die nodig zijn om de overgang van werk op zee naar werk aan land te verbeteren. De bevindingen staan in een studie naar toekomstige trends die van invloed zijn op de competentiebehoeften van maritieme professionals, uitgevoerd als onderdeel van het SkillSea-project (medegefinancierd door de Europese Unie).

Het rapport, geschreven door experts van de Norwegian University of Science & Technology (NTNU) en Liverpool John Moores University in het VK, onderzoekt vier belangrijke trends die van invloed zijn op toekomstige vaardigheden in de scheepvaartsector: duurzame ontwikkeling, samenwerking tussen clusters, digitalisering en onderwijs. Een van de belangrijkste doelen van het SkillSea-project is om te komen tot een blauwdruk voor toekomstbestendig onderwijse en deze beschikbaar te maken in heel Europa.

Het onderzoek is ook gebaseerd op diepte-interviews met een tiental experts uit de maritieme industrie, waaronder vertegenwoordigers van reders en zeevarenden, classificatiebureaus, financiën, technologie, uitrusting en IT, en leiders in het veld van onderwijs en educatie.
De analyse van toekomstige vaardigheden en competentiebehoeften kijkt naar manieren waarop het huidige maritieme onderwijs verbeterd kan worden. Bijvoorbeeld met behulp van op simulatie gebaseerd leren en nieuwe opleidingspakketten die de overgang tussen werken op zee en aan wal gemakkelijker maken.
Onderzoekers keken naar hoe een thema als duurzaamheid de scheepvaartsector beïnvloedt en welke nieuwe competenties en vaardigheden nodig zijn voor zeevarenden. Naast het werken met nieuwe ‘schone’ brandstoffen, emissievrije technologieën en milieuvriendelijke apparatuur zoals scrubbers en ballastwaterbeheersystemen, legt het rapport uit hoe van zeevarenden ook in toenemende mate wordt verwacht dat ze een hoog niveau van scheepsbenutting en varen met geavanceerde routes kunnen garanderen. ‘De technologische verschuivingen met betrekking tot energiesystemen en operationele uitdagingen zijn belangrijker dan voorheen’, aldus de studie. ‘De kloof tussen de gangbare praktijk en de competenties die in de nabije toekomst nodig zijn wordt steeds groter.’

Het rapport beoordeelt de manier waarop technologie maritieme operaties transformeert, waarbij een groeiend aantal functies wordt overgedragen van schepen naar controlecentra aan wal. Dit zal de vraag naar geavanceerde vaardigheden op het gebied van analyse en het gebruik van gegevens bij het optimaliseren van de vlootactiviteiten stimuleren.
Evenzo waarschuwt het rapport dat de voortdurende ontwikkeling van autonome en geavanceerde ondersteuningssystemen aan boord ‘steeds uitdagender interacties tussen complexe autonome systemen en de bemanning zal veroorzaken. Al met al hebben de maritieme professionals (zowel op zee als aan wal) diepgaande kennis nodig van de complexe systemen aan boord om de benodigde redundantie van alle systemen te kunnen bieden.’
Het onderzoeksteam benadrukte het belang van sterke Europese maritieme clusters binnen de geglobaliseerde economie. Het wijst er verder op dat er ‘een unieke kans’ is voor samenwerking en samenwerking tussen maritieme onderwijs- en opleidingscentra en omliggende industriële clusters van geavanceerde bedrijven, om de ontwikkeling van nieuwe competenties voor de toekomstige beroepsbevolking van de maritieme industrie te bevorderen.

Het rapport waarschuwt dat ‘de toekomstige vaardigheden van maritieme professionals afhangen van hoe goed we hen kunnen helpen hun eigen manieren te vinden om samen maritieme studies op een interdisciplinair gebied op te bouwen. Dit is dringend en noodzakelijk ‘.
Het rapport wijst er ook op dat nautische studies up-to-date moeten worden gehouden met een snel veranderende, technologie-gedreven maritieme wereld. ‘Technologie verandert maritiem onderwijs en opleiding naar meer flexibele en on-demand paden. In lijn met de snelle technologische veranderingen moet maritiem onderwijs zoeken naar effectieve opleidingsmethoden om aan de behoeften van de scheepvaartsector te voldoen. Opleidingen moeten overal en altijd en waar mogelijk toegankelijk zijn.
‘Ter voorbereiding op de toekomst moeten nieuwe cursussen en lesmethoden worden geïntroduceerd, zoals het gebruik van simulatoren (inclusief de ondersteunde tools, zoals virtual reality (VR), augmented reality (AR) en Internet of Things (IoT) om te trainen risicovolle operaties en teamprestaties, zowel aan land als op zee via een e-learningplatform ‘, stelt het.

Uit het onderzoek bleek dat er behoefte is aan een flexibel en schaalbaar opleidingssysteem, dat specialisatie stimuleert, maar het rapport merkt op dat de aard van de besluitvorming van de Internationale Maritieme Organisatie (IMO) resulteert in een cyclus van aanpassing aan de huidige technologie die achterblijft bij de ontwikkeling van maritieme technologie – in sommige gevallen tientallen jaren ‘.
De studie zegt dat hoewel digitale vaardigheden voor maritieme professionals steeds belangrijker worden, het nog lastig is om tijd te vinden om deze te leren tijdens een maritieme basistraining. Terwijl leren na het afstuderen duur is in termen van zowel tijd als geld.

Er moeten drie kerngebieden worden aangepakt:
1. De competentie en vaardigheden van maritieme professionals ontwikkelen als reactie op de snelle ontwikkeling van boordtechnologieën zoals ICT en duurzame technologieën.

2. Verbetering van de soft skills van zeevarenden in leiderschap en management met nieuwe trainingsprogramma’s die zowel hun carrière aan boord bevorderen als de overgang naar een carrière aan wal ondersteunen.

3. Het opzetten van schakelprogramma’s die een aanvulling vormen op het op IMO-certificaten gebaseerde onderwijs naar bredere beroepsprofielen met inbegrip van digitale, duurzame en leiderschapsvaardigheden. Het doel is om de gaten tussen wal- en zeegaande profielen te helpen dichten. Het rapport suggereert ook dat deze programma’s kunnen worden opgezet als modulecursussen om maritieme professionals aan te trekken voor de toekomstige scheepvaartsector.

Het rapport beveelt aan dat STCW-training zou moeten worden uitgebreid. Waarbij digitale en duurzame vaardigheden worden geïntegreerd in cursussen, samen met maritiem recht, bedrijfsfinanciering, bediening op afstand en andere nieuwe op technologie gebaseerde vaardigheden.
Uiteindelijk stellen de onderzoekers dat de ontwikkeling van meer responsieve en geavanceerde trainingsprogramma’s de kans biedt voor betere arbeidsmobiliteit. ‘De ervaring en bekwaamheid van zeevarenden worden teruggebracht naar technologieontwikkeling en innovatie, zowel op zee als aan wal’, concludeert het rapport. ‘Een dergelijke strategie kan ervoor zorgen dat maritiem onderwijs, de scheepvaartsector, maritieme professionals en – belangrijker nog – technologieontwikkeling en innovatie, zich op een meer gestructureerde, gecoördineerde en samenwerkende manier zullen ontwikkelen.’
Het volledige rapport is beschikbaar op de SkillSea-website.