Diverse instanties en onderwijs, zoals het STC met nieuwe opleidingsschepen, willen jongeren stimuleren te kiezen voor het maritieme werk. (foto’s STC/bureau voorlichting binnenvaart)

Geld blijft de grote bottleneck voor het arbeidsmarktprogramma Alle Hens aan Dek. Terwijl personeelstekorten onverminderd groot blijven komt de sector financieel mondjesmaat over de brug, zo blijkt. Stichting NN-gelden wil wel 75 duizend euro bijdragen.

Claudia Langendoen

Een wervingscampagne gericht op vmbo-scholieren, een maritieme leergang die wordt uitgerold rond Meppel en Zwolle, tien nieuwe geldschieters én mogelijk nógmaals een bijdrage uit de NN-gelden. Het arbeidsmarktprogramma Alle Hens aan Dek komt met horten en stoten op gang.
Wil de maritieme arbeidsmarktagenda echter écht kans van slagen hebben, dan moet de sector nú over de brug komen en gaan meebetalen aan acties om jongeren te interesseren voor de binnenvaart. ,,We hebben meer financiers nodig. Ons voortbestaan is zéker nog niet veiliggesteld’’, geeft programmamanager Frans van Weert aan.
Hoeveel er nodig is? ,,Voor een programma inclusief goede social-mediacampagne al snel tweeënhalve tot drie ton per jaar, gedurende de komende paar jaren’’, rekent Van Weert voor. Dat geld moet dus uit de sector zelf komen. En dat is lastig, want het valt niet mee om voor een programma waaraan op dit moment vooral nog wordt gebouwd, financiers te enthousiasmeren. Toch zijn afgelopen herfst tien nieuwe geldschieters gevonden. ,,Verrassend dat dat al is gelukt’’, stelt Bas Struijk, als beleidsadviseur onderwijs vanuit Koninklijke BLN-Schuttevaer betrokken bij de promocampagne.

Beweging
Struijk doelt op het feit dat Alle Hens aan Dek vooral nog druk bezig is om levensvatbaar te worden, onder andere door middel van geldinzameling. Is het wat dat betreft niet eens tijd dat er, ruim twee jaar na de start, meer acties zichtbaar worden? Blijft het niet wat minimaal allemaal? ,,Het is maar hoe je het bekijkt’’, werpt Struijk tegen. ,,Ik vind de resultaten níet minimaal. Draai het om: tot twee jaar geleden gebeurde er niets. Dankzij Alle Hens aan Dek ontstaat er nu beweging.’’
,,We zijn recent een social mediacampagne gestart, gericht op eindexamenleerlingen in het vmbo’’, wijst Van Weert op concrete resultaten die beginnen te komen. Daartoe wordt gebruikgemaakt van de social media kanalen van het platform ‘Wereld van de binnenvaart’. Ook dat is een belangrijke stap die is gemaakt, benadrukken de mannen. Struijk: ,,Er is samenwerking gevonden met deze organisatie. Krachten worden gebundeld.’’

,,En er is meer’’, betogen zij. In de omgeving Meppel-Zwolle wordt nu op meerdere vmbo-scholen een maritieme leergang gericht op de binnenvaart aan het lesaanbod toegevoegd. ,,Ook dit begint op gang te komen’’, zegt Van Weert. De leergang loopt al in Zwijndrecht. In de Drechtsteden heeft nog een school interesse. Doel is de leergang landelijk uit te rollen.
Ook kunnen basisscholen nu via het online onderwijsplatform Methodelink.nl gratis lesmateriaal vinden, gericht op de binnenvaart. Dat kan worden gebruikt voor topografielessen met als thema de binnenvaart. Er gebeurt dus best veel, zegt ook Van Weert. En nee, het gaat inderdaad niet snel, beaamt hij. ,,Vergelijk het met een vliegwiel dat op gang moet worden gebracht om uiteindelijk te komen tot een langjarige doelstelling.’’

Zichtbaarheid
Daarom is het zo welkom dat Alle Hens aan Dek nu meer zichtbaar wordt, betoogt hij. ,,Ik kan me voorstellen dat er aarzeling is bij mensen als iets vooral bij intenties lijkt te blijven. We hopen dat onze grotere zichtbaarheid versterkend werkt.’’
Eén partij lijkt in elk geval overtuigd: stichting NN-gelden, omdat de resultaten en plannen enkele leden aanspreken. Het gaat om 25 duizend euro op jaarbasis, gedurende drie jaar. ,,Wij geven hiervoor een positief advies aan ons bestuur’’, meldt bestuurslid Sjaak Oudakker. Vooral ook omdat Alle Hens aan Dek samenwerking nastreeft met andere partijen om samen jongeren te interesseren en op te leiden. Hoe dat advies uitpakt, is nog de vraag, maar zegt Oudakker: ,,Vaak worden positieve adviezen gevolgd.’’

Opeens een overschot aan personeel

Een unicum, afgelopen zomer in de binnenvaartsector. Voor het eerst sinds vele jaren was er plotseling sprake van een personeelsoverschot. Detacheringsbureaus hadden het nautisch personeel voor het uitkiezen. ,,We konden opeens putten uit behoorlijk wat beschikbare personen bij het invullen van vacatures’’, vertelt een medewerker van een op de binnenvaart gericht detacheringsbureau.
Het past in een tijd waarin niets is wat het was. Belangrijkste oorzaak was namelijk vooral de coronapandemie. Doordat de klad in de passagiersvaart kwam, week maritiem personeel massaal uit naar de binnenvaart.
Bijzonder, maar maatgevend is die ontwikkeling natuurlijk niet voor de arbeidsmarkt. De sector vergrijst, nieuw talent is dringend nodig, zo is men sectorbreed doordrongen van de noodzaak tot het werven van nieuw talent. Het maakt het belang van een arbeidsmarktprogramma als Alle Hens aan Dek onverminderd groot.