Sinds de Russische Federatie de twee pro-Russische deelrepublieken Loehansk en Donesk in Oost-Ukraine heeft ‘bevrijd’ vaardigen de landen van de Europese Unie en de Verenigde Staten van Amerika forse sancties uit tegen de Russische Federatie. Dit kan leiden tot grote(re) gas- en olietekorten in met name West-Europa, waardoor er inmiddels paniek in kringen van handelaren dreigt te ontstaan.
Door: Jan van de Nes
Eind februari werd al gesproken over het verhogen van benzineprijzen tot over de 2,20 euro per liter en het dichtdraaien van de gaskraan door Rusland richting West-Europa. Omgekeerd overwoog Duitsland om de nieuwe gasleiding Nordstream II (die van Sint Petersburg naar Duitsland loopt door de Oostzee) niet open te draaien om daarmee Rusland in de portemonnee te treffen. Maar dat zou ook betekenen dat er onvoldoende aardgas naar West-Europa komt om de resterende winterperiode door te komen.
Noorwegen
Het is echter de vraag of de opkomende paniek wel zo nodig is. In de Noordzee ter hoogte van Noorwegen zijn veel olie- en gasbronnen (zowel bestaande als nieuwe) die veel meer productie leveren dan Noorwegen voor eigen gebruik nodig heeft. Inmiddels is ook een pijpleiding aangelegd vanaf Noorwegen via Denemarken naar Polen waarmee aardgas uit de Noorse Noordzee-velden naar West-Europa wordt getransporteerd. Het Poolse gasnetwerk is aangesloten op het grote Europese gasleidingnetwerk, dat onder meer aardgas naar Duitsland, Nederland en België vervoert. Ook het Verenigd Koninkrijk krijgt Noors aardgas uit de Noordzee aangeleverd via op de zeebodem liggende pijpleidingen terwijl de Britten mede profiteren van aardgasvelden voor de kusten van Schotland en Norfolk (in de zuidelijke Noordzee).
Windparken
Daarnaast gaan de investeringen in windparken op zee in hoog tempo door. Met die windparken wordt elektriciteit opgewekt die zowel op bestaande (ex) olie- en gasplatforms op zee wordt omgezet in hoogcalorisch waterstofgas alsmede in nieuw te bouwen fabrieken aan land. Onder meer in Delfzijl en Den Helder staat de bouw van dergelijke fabrieken gepland. Hoogcalorisch waterstofgas is uitstekend geschikt als brandstof voor cv-ketels en gaskooktoestellen. Er zullen wellicht wat kleine aanpassingen aan de branders nodig zijn, maar net als destijds bij de invoering van aardgas (dat het uit steenkolen verkregen stadsgas verving) is dit een kwestie van een goed te organiseren ombouwoperatie.
De West-Europese landen hebben eigenlijk geen Russisch gas nodig maar nemen het af, omdat het voorhanden is en relatief goedkoop. Gemakzucht aan deze zijde en economisch belang lijken daarbij belangrijker drijfveren te zijn dan het werken aan een eigen energievoorziening via wind- en zonnepanelen elektriciteit waarmee waterstofgas kan worden geproduceerd.
